
Van 6 november 2016 t/m 30 april 2017 is in Het Utrechts Archief de tentoonstelling De getekende stad te zien, met tekeningen van Utrecht uit de twintigste eeuw. De expositie toont hoe Utrecht zich in deze eeuw ontwikkelde tot een moderne stad. Tegelijkertijd is ook het boek De getekende stad verschenen.
In de tentoonstelling De getekende stad toont Het Utrechts Archief een unieke verzameling tekeningen van Utrecht uit de twintigste eeuw. De tekeningen laten zien welke veranderingen Utrecht doormaakte in de afgelopen eeuw. Elke kunstenaars gaf een heel eigen interpretatie van de stad Utrecht. Zo zijn nauwkeurige topografische stadsgezichten van Chris Schut, impressionistische aquarellen van Anthony Grolman en expressieve tekeningen van de hedendaagse Utrechtse tekenaar Jeroen Hermkens te zien.
De getekende stad: wisseltentoonstelling
Elke twee maanden wordt de expositie gewijzigd. Zo wordt in drie series de hele stad Utrecht in beeld gebracht. De tentoonstelling begint met het noorden en het westen van Utrecht. Daarna volgt centrum Utrecht en tot slot het oosten en zuiden van Utrecht. Het totale programma van de expositie is als volgt:
- 6 november – 8 januari: Van Zuilen tot Lombok – het noorden en westen van Utrecht.
- 11 januari – 12 maart: Utrecht centrum.
- 15 maart – 30 april: Van Wittevrouwen tot Hoograven – het oosten en zuiden van Utrecht.
Anthony Grolman

Een van de kunstenaars van wie werk te zien zal zijn, is Anthony Grolman. Wie deze website wel eens vaker bezoekt moeten de tekeningen van Anthony Grolman zijn opgevallen. Anthony Everhardus Grolman (1843-1926) heeft diverse tekeningen gemaakt van het Janskerkhof en omgeving.
Als je de tekeningen die Anthony Grolman van het Janskerkhof en omgeving maakte bekijkt, valt iets op. Het merendeel van de door Grolman getekende huizen en andere locaties bestaat niet meer. Anthony Grolman had de goede gewoonte om tekeningen te maken van huizen die op de nominatie stonden om te worden gesloopt. Daardoor zijn er afbeeldingen bewaard gebleven van huizen en locaties die nooit werden gefotografeerd.
Voorbeelden zijn de schets van het voormalige huis Janskerkhof 17, de tekening van de muur aan de oostzijde van de Boothstraat, met de poortweg naar Boothstraat 11, en de tekening van het voormalige huis Janskerkhof 25.
Ik verheug me er op om de tekeningen van Grolman eens in het echt te kunnen bekijken. Hopelijk worden in het tweede deel van de tentoonstelling ook de tekeningen die ik voor deze website heb gebruikt geëxposeerd.
Boek De getekende stad van Tolien Wilmer
Aanleiding voor de tentoonstelling is de verschijning van het boek De getekende stad. Utrecht in tekeningen 1900-2000, van Tolien Wilmer. In het boek, dat wordt uitgegeven door uitgeverij Matrijs, zijn zo’n 400 nog niet eerder gepubliceerde tekeningen van Utrecht gebundeld.
Het boek bevat tekeningen van Elisabeth Adriani Hovy (die op Boothstraat 12 heeft gewoond), Ton Diekstra, Chris Schut, Ciano Siewert, Gerrit van Dokkum, Anthony Grolman, Arend van de Pol en vele anderen.
Feestelijk openingsprogramma op 6 november
De start van de tentoonstelling De getekende stad wordt gevierd met een feestelijk openingsprogramma op zondag 6 november. Op deze dag wordt ook het gelijknamige boek met tekeningen uit de 20e eeuw gepresenteerd. Iedereen is tussen 14.00 en 17.00 uur welkom om de tentoonstelling te bekijken, een workshop te volgen, mee te lopen met de stadswandelingen of te luisteren naar bijzondere Utrechtse verhalen.
Programma
- 14.00 uur: Het Utrechts Archief geopend.
- 14.00 – 17.00 uur: Schilderen met chocolade……Hoe smaakt Utrecht eigenlijk? (voor kinderen van 6-12 jaar).
- 14.00 – 17.00 uur: Paulus en meer! – bierproeverij, aangeboden door brouwerij De Leckere.
- 14.30 – 15.00 uur: Architectuurhistoricus Bettina van Santen kiest haar mooiste tekening en vertelt meer over de geschiedenis van deze plek.
- 15.00 – 15.30 uur: Kunstenaar Jeroen Hermkens, bekend van muurschilderingen in de stad Utrecht, maakt een bijzondere muurschildering en vertelt hoe hij zo’n werk maakt.
- 16.00 – 16.30 uur: Archivaris Kaj van Vliet legt uit waarom Het Utrechts Archief tekeningen bewaart en waar deze kunstwerken vandaan komen.
Rondleidingen
Om 14.00 uur, 15.00 uur en 16.00 uur worden (gratis) rondleidingen verzorgd door het Gilde Utrecht. Tijdens deze rondleidingen kan de stad Utrecht worden bekeken door de ogen van de kunstenaars. De duur van de rondleiding is 1,5 uur. Er kunnen steeds maximaal 20 personen mee.
Praktische informatie
Locatie: Het Utrechts Archief, Hamburgerstraat 28 Utrecht.
Openingstijden expositie: di-vr: 10.00 – 17.00 uur; za-zo: 12.30 – 17.00 uur.
Kosten: gratis
De Getekende Stad – Het Utrechts Archief, Hamburgerstraat 28 – 6 november 2016 t/m 30 april 2017
Bronnen
- Publieksopening De Getekende Stad, Het Utrechts Archief.
- Expositie De Getekende Stad, Het Utrechts Archief.
Gepubliceerd: 02-11-2016 door Caroline Pelser. Laatst geactualiseerd op 20-03-2025.