Janskerkhof 8 Utrecht (oud)

Korte Jansstraat, met klein stukje van Janskerkhof 8
Korte Jansstraat, met klein stukje van Janskerkhof 8 (collectie Het Utrechts Archief)

Tot in het begin van de twintigste eeuw stonden naast Janskerkhof 10 nog twee huizen, Janskerkhof 8 Utrecht (tot 1890: Janskerkhof wijk G no. 325) en Janskerkhof 9 Utrecht. De huizen werden, samen met enkele huizen aan de Korte Jansstraat, rond 1904 afgebroken om de Korte Jansstraat en de Domsteeg te kunnen verbreden. 

Het perceel van het voormalig huis Janskerkhof 8 behoorde in de middeleeuwen tot claustraal erf XVI. Tot 1682 loopt de geschiedenis van het huis samen met die van Janskerkhof 9.

Claustraal erf XVI

Het perceel op de oosthoek van het Janskerkhof met de Korte Jansstraat behoorde in de middeleeuwen tot de immuniteit (claustraal erf XVI). Het perceel was het grootste claustraal erf aan de zuidkant van het Janskerkhof.

Claustraal erf XVI bestreek het perceel Janskerkhof 10 en de percelen van de voormalige huizen Janskerkhof 8 en Janskerkhof 9, Korte Jansstraat 15 en 17 oud (nu Korte Jansstraat 17-19, Korte Jansstraat 21, en Korte Jansstraat 23-25) en Jansdam 2, Jansdam 4, Jansdam 6 en Jansdam 8 en 10.

Zie voor de geschiedenis van claustraal erf XVI bij Janskerkhof 10.

Nicolaas van Berck

In 1622 kreeg Nicolaas van Berck een huis getransporteerd door Ernst van Rheede en Elisabeth Utenhove. Ten oosten van het huis lagen het huis en het erf van Ernst van Rheede (Janskerkhof 10), zuidwaarts stonden de huizen van Levina van Westhuysen en de erfgenamen van Lambert Canter (Korte Jansstraat en Jansdam 2 t/m 6).

Nicolaes van Berck was in 1614 in Leiden getrouwd met Isabella van Heurn. In 1627 lieten Nicolaes van Berck en Isabella van Heurn hun zoon Nicolaes dopen, wonende aan het Janskerkhof. Ook in de doopinschrijving van dochter Margreta (1632) staat als adres het Janskerkhof vermeld.

Johan Lieftingh

In 1655 werd het huis aan het Janskerkhof door Isabella Heurnius, weduwe van Nicolaas van Berck, getransporteerd aan Johan Liefting.

Johan Lieftingh was getrouwd geweest met Elisabeth van Oort [Lijsbeth van Noort], weduwe van Abraham van Dinteren (tr. 1638) en eerder van Cornelis Gosensen van Kesteren (tr. 1633) en Wijer van Dijck (tr. 1624) (zie ook overdracht). Elisabeth van Oort, huisvrouw van Johan Lieftingh, substituut schout der stad Utrecht, was in 1651 overleden (op 24 juli 1651 overluid, 51p96). (Abraham van Dinteren was eerder getrouwd geweest met Johan’s zuster Maria Lieftingh.)

Vermoedelijk liet Johan Lieftingh het huis verbouwen. In mei 1655 werd een akkoord gesloten over de overname van timmerwerk voor substituut-schout Johan Lieftinck.

Johan Lieftinck, substituut-schout van de stad Utrecht, overleed in 1659 in Amsterdam. Hij werd op 10 oktober 1659 begraven in de Buurkerk. Hij liet een onmondige dochter na, Aletta Lieftingh (1649-). Volgens een notitie in het begraafboek werden de heer van Oudegein en de heer schepen [Jacob] Lieftinck als haar mombers aangesteld.

Aletta Lieftingh en Cornelis van der Woert

In 1660 werd uit de boedel van Johan Liefting een gedeelte van een huis getransporteerd aan Maria van Swanenberch, weduwe van Cornelis Domborch (zie verder Jansdam 2).

Aletta Lieftingh trouwde in 1666 met Cornelis van der Woert. Cornelis van der Woert was een neef van Johanna van der Woert, eigenaresse van Janskerkhof 5.

Het overgebleven gedeelte van het huis was, volgens een verklaring die hun buurman Marius Muller (zie Korte Jansstraat 21) aflegde, in 1667 eigendom van Aletta Lieftinck en Cornelis van der Woert. Marius Muller beloofde in deze verklaring dat de muur tussen zijn huis, schuin tegenover Minrebroederstraat en Janskerkhof, en het huis van Cornelis van der Woert, raad in de vroedschap, en Aletta Lieftinck zo nodig in oude staat zou worden teruggebracht.

Cornelis van der Woert en Aletta Lieftingh woonden op Boothstraat 13-15.

Cornelis van der Woert, raad in de Vroedschap en scepen van de stad Utrecht, overleed in april 1670, wonende in de Boothstraat, nalatende zijn huisvrouw met onmondige kinderen. Hij werd begraven in de Buurkerk.

Zijn weduwe Aletta Lieftingh hertrouwde in 1675 met Georg Ploos van Amstel, burgemeester van Amersfoort. In 1676 lieten zij in Amersfoort hun dochter Isabella Constantia Ploos van Amstel dopen.

Willem van Walcheren

Volgens de transportakte van 1682 werden het voorhuis en de gang gebruikt door boekverkoper Van Walcheren. Boekverkoper Willem van Walcheren was in 1670 getrouwd met Maria de Gijselaer (procuratie). Sinds wanneer Willem van Walcheren hier gevestigd was is nog niet duidelijk.

Johan van Nes

In 1682 werd het huis Janskerkhof 8 oud met kelder en kluis, uit de boedel van Cornelis van der Woert (ovl. 1670), getransporteerd aan Johan van Nes, koopman in Franse waren.

Jan van Nes was in 1675 getrouwd met Margareta Reynders. Voor genealogische gegevens, zie stamboom Van Nes. Johannes van Nes en Margareta Reynders maakten in 1684 een testament.

In 1703 kreeg Johan van Nes Janskerkhof 6 (het rechter deel) getransporteerd. In 1705 kocht Johan van Nes ook Janskerkhof 11.

Johan van Nes overleed in 1722, wonende aan het Janskerkhof. Zijn weduwe Margareta Reynders overleed in december 1727 aan St. Janskerkhoff ontrent d’ Minnebroederstraet (Janskerkhof 8).

Johan van Nes jr.

In 1733 verkochten Abraham van Cuylenborgh en Anthonia van Nes (schoonzoon en dochter) de helft van het huis aan haar broer, medicine doctor Johan van Nes.

Vermoedelijk had Johan van Nes zelf de andere helft van Janskerkhof 8 van zijn ouders geërfd. Johan van Nes en Johanna Magdalena van Erckelens maakten in datzelfde jaar een testament, waarin zij hun kinderen als erfgenamen aanwezen.

Vermoedelijk verhuurden Johan van Nes en Johanna Magdalena van Erkelens het huis. Ten tijde van de Liberale gifte 1748 woonde het echtpaar van Nes-van Erkelens in de Hamburgerstraat (Paape Vaendel, no. 222). De weduwe Johanna Magdalena van Erkelens, wordt in een verkoopakte van 1771 (Janskerkhof 9) nog als belending genoemd.

Erven Johan van Nes

In 1781 (verkoopakte Janskerkhof 9) was het huis in handen van de erven Johan van Nes.

Weduwe Mos

Volgens de boedelscheidingsakte van 1797 werd het huis bewoond door de weduwe Mos (Wijnanda Zeegelaer, –1801, weduwe van Roelof Mos?).

Johanna Magdalena van Nes en Petronella Elisabeth van Nes

In 1797 vond de boedelscheiding plaats. De erfgenamen van Johan van Nes en Johanna Magdalena van Erkelens deden afstand van het huis ten gunste van de twee ongehuwde dochters van Theodorus Christiaan van Nes, Johanna Magdalena van Nes (1767-?) en Petronella Elisabeth van Nes (1769-?).

De zussen Van Nes kregen het huis onder de conditie dat hun tante Anthonia Christina van Nes hier, voor een som van f 100,- per half jaar, zo lang het haar behaagde zou mogen wonen.

Sara Maria Desmarez

Vermoedelijk hebben de zussen Van Nes het huis eerst nog voor een periode verhuurd. In mei 1811 was Janskerkhof G 325 het sterfhuis van Sara Maria Desmarez, weduwe van Jacobus van Someren. Zij werd begraven in de Geertekerk. Vrederechter R.H. Nahuijs gaf een bevel om executeur Abraham Petrus Corff, bewoner van Boothstraat 19, is staat te stellen toegang te verkrijgen tot haar sterfhuis aan het Janskerkhof G 325 te Utrecht.

Anthonia Christina van Nes

Wanneer Anthonia Christina van Nes is verhuisd, is nog onduidelijk. Anthonia Christina van Nes was getrouwd met predikant Petrus de Cock (ca. 1732-1812). Hij overleed in 1812 op het adres Oudkerkhof 33 (wijk F no. 76; BS Utrecht O, aktenr. 662). Tijdens de volkstelling van 1813 woonde Anthonia Christina van Nes nog op het Oudkerkhof.

In 1824 overleed Anthonia Christina van Nes op 87-jarige leeftijd op haar woonadres Janskerkhof wijk G no. 325 (BS Utrecht O, aktenr. 223).

Francina Wilhelmina Buddingh

Vermoedelijk is het huis kort na het overlijden van Anthonia Christina van Nes verkocht. Tijdens de volkstelling van 1824 werd Francina Wilhelmina Buddingh, weduwe van Cornelis de Roo, samen met haar dochter Cornelia Francina Wilhelmina de Roo en hun dienstmaagd Alberdina Bor, op dit adres geregistreerd (p. 69). Francina Wilhelmina Buddingh had in haar jeugd op Drift 11 gewoond.

OAT 1832

kadaster

In de OAT 1832 staat Francina Wilhelmina Buddingh, weduwe van Cornelis de Roo, vermeld als eigenaresse van perceel A1247 (huis en erf).

Francina Wilhelmina Buddingh overleed in 1849 op het adres Janskerkhof wijk G no. 325 (BS Utrecht 1849 O, aktenr. 2706).

Henrietta Frederica van Wanroij

Het huis werd in 1850 openbaar verkocht (Utrechtsche provinciale en stads-courant, 17-12-1849, p. 4. Delpher).

Men zal op Zaturdag den 12. Januarij 1850, des namiddags ten vijf ure, in het Lokaal van Verkoopingen, te Utrecht achter St. Pieter, in het openbaar vcrkoopen:

No. 1. Een hecht en goed doortimmerd HUIS, ERF en GROND, gelegen te Utrecht aan de oostzijde van het St. Janskerkhof, wijk G. No. 325; voorzien van: vijf zoo Beneden- als Bovenkamers, allen behangen en de meeste met stookplaatsen, Mangelkamer, Keuken, Kelders en Zolders; te aanvaarden 15. Februarij e. k. of eerder. (…)

In het Bevolkingsregister 1850-1860 Wijk G-2 staat Henrietta [Frederica] van Wanroij, weduwe van Cornelis Maats, met vier kinderen op Janskerkhof G 325 ingeschreven. Het bevolkingsregister vermeldt geen datum. Ze moet na 1856 op G 325 zijn komen wonen; Cornelis Maats was op 19 oktober 1856 in Zijpe overleden (BS Zijpe 1856, aktenr. 120).

In het adresboek 1863/1864 staat de weduwe C. Maats nog op Janskerkhof G 325 vermeld. Ze verhuisde in april 1865 naar Purmerend. Henrietta Frederica van Wanrooij overleed op 20 april 1868 in Beemster (BS Beemster 1868 O, aktenr. 20).

Teunis van Spanje

In mei 1865 kwam Teunis van Spanje met zijn echtgenote en kinderen op dit adres wonen (Bevolking 1860-1879; deel 7580, wijk G, blad 550). Teunis van Spanje was verkoper van horloges. Hij adverteerde in het Utrechtsch provinciaal en stedelijk dagblad, van 31-07-1865, p. 3.

In mei 1869 verhuisde het gezin Van Spanje naar Zeist. Van Spanje beëindigde zijn horlogehandel in september 1869. Hij hield zijn finale uitverkoop op het Oudkerkhof (Utrechtsch provinciaal en stedelijk dagblad, 24-09-1869, p. 4, Delpher).

Theodorus Gijsbertus Franciscus de Kruijff

In november 1869 kwamen Theodorus Gijsbertus Franciscus de Kruijff (1816-1889) en zijn echtgenote Petronella [Pieternella] Johanna de Jong (1822-1885) op Janskerkhof G 235 wonen. De Kruijff en De Jongh waren in 1846 in Rotterdam getrouwd. In het bevolkingsregister staan ook nichtjes, een neefje en dienstboden ingeschreven. Zij staan ook ingeschreven in het Bevolkingsregister 1880-1889 (deel 7554, wijk G, blad 507).

In 1886 werd Janskerkhof 8 verbouwd (HUA, bouwdossier 4270-43-746).

Theodorus Gijsbartus Franciscus de Kruijff overleed op 22 februari 1889 op zijn woonadres Janskerkhof wijk G no. 325 (BS Utrecht 1889 O, aktenr. 321).

Hendrikus Franciscus Kramer

M.S. Boon Hartsinck, deelnemer maskeradeoptocht 1896, gefotografeerd door H.F. Kramer, 1896 (collectie Het Utrechts Archief)
M.S. Boon Hartsinck, deelnemer maskeradeoptocht 1896, gefotografeerd door H.F. Kramer (collectie Het Utrechts Archief)

In september 1889 werd bij de gemeente een bouwplan ingediend om op het perceel een ‘atelier voor photografie’ te bouwen.

In november 1889 kwam Hendrikus Franciscus Kramer met zijn gezin op Janskerkhof 8 wonen (Bevolking 1880-1889; deel 7554, wijk G, blad 507; Bevolking 1890-1900 wijk A1 deel 3, blad 1382).

Kramer (1848-1923) was fotograaf. Zijn echtgenote Carolina Josephina Dorothea Mathot (1855-1935) was modiste. Zij waren in 1877 getrouwd. Er woonden op dit adres meer personen, onder wie ook studenten.

Bij de omnummering van 1890 werd het adres Janskerkhof wijk G no. 325 gewijzigd in Janskerkhof 8 Utrecht.

In februari 1900 verhuisde het gezin Kramer naar de Oudegracht WZ (Bevolking 1900-1910 wijk 1, deel 6-7, blad 1432).

Johan Hendrik Schilling

In mei 1900 kwam Johan Hendrik Schilling met zijn gezin op Janskerkhof 8 wonen. Het echtpaar Schilling verhuisde in november 1901.

Petronella Mathilda Maria Padtberg

In april 1902 kwam Petronella Mathilda Maria Padtberg met haar kinderen en haar zuster hier wonen.

De familie verhuisde in november 1902.

Cornelis Gijsbertus van IJsseldijk

In november 1903 werd Cornelis Gijsbertus van IJsseldijk met zijn echtgenote en twee zonen op dit adres ingeschreven. Het gezin kwam van het Vredenburg. Cornelis Gijsbertus van IJsseldijk was vogelhandelaar.

Het gezin verhuisde in september 1904 naar Apeldoorn.

Verbreding Korte Jansstraat: Janskerkhof 8 gesloopt

Detail bouwtekening verbreding Korte Jansstraat (collectie Het Utrechts Archief)
Detail bouwtekening verbreding Korte Jansstraat (collectie Het Utrechts Archief)

Vanwege de beoogde verbreding van de Korte Jansstraat, begin twintigste eeuw, moest Janskerkhof 8 worden afgebroken.

Al in 1901 werd door de gemeente Utrecht met de eigenaren van de panden onderhandeld over de verkoop van hun percelen (Haagsche Courant, 14-10-1901, Delpher).

Onteigening

Bij wet werd bepaald dat het algemeen nut de onteigening van eigendommen in de Domsteeg en de Korte Jansstraat vorderde (Wetsvoorstel Onteigening van eigendommen, noodig voor de verbreeding van de Domsteeg en de Korte Jansstraat te Utrecht, 1901-1902, 216, nr. 2; Wet van 2 februari 1903, Stb. 48).

Bij Koninklijk Besluit van 23 april 1903 werden de panden aangewezen die ten name van de Gemeente Utrecht werden onteigend (Utrechts Nieuwsblad, 05-05-1903, p. 1). Volgens een krantenbericht betrof het de panden van C.M. Knopper Tzn. (percelen A 2551 en 2552), G.J.V. Oosterbaan (perceel A 1248), B.J. Güth (perceel A 2025), A. Paling (perceel A 1251=Jansdam 2 oud), J.B. Aertsen en cons. (perceel A 1260), en de tuin van N.D.H. de Ridder en cons. (perceel A 1279; Utrechts Nieuwsblad, 25-02-1904, p. 3). De percelen van Aertsen en De Ridder lagen aan de Korte Jansstraat ten zuiden van de Jansdam.

Adres vervallen

In 1904 werd Janskerkhof 8 gesloopt. Het adres Janskerkhof 8 is vervallen.




Gepubliceerd: 31-10-2017 door Caroline Pelser. Laatst geactualiseerd op 18-09-2024.

Scroll naar boven