Dag van het Kasteel 2016

Op Tweede Pinksterdag, maandag 16 mei 2016, vindt de Dag van het Kasteel 2016 plaats. Op deze dag openen meer dan honderd kastelen en buitenplaatsen hun poorten en deuren.

Sommige van deze kastelen en buitenplaatsen waren in vroegere tijden eigendom van bewoners van het Janskerkhof in Utrecht.

Dag van het Kasteel

De Dag van het Kasteel is een jaarlijks evenement, georganiseerd door de Nederlandse Kastelenstichting, tegenwoordig het NKS Kenniscentrum voor Kasteel en Buitenplaats genoemd. De NKS zet zich in voor het vergroten, toegankelijk maken en uitdragen van wetenschappelijke kennis over kastelen, buitenplaatsen en hun historische omgeving.

Het thema van de Dag van het Kasteel 2016 is ‘Proef het Verleden’. Meer dan honderd kastelen en buitenplaatsen zijn dit jaar te bezoeken. Elk kasteel heeft zijn eigen programma tijdens de Dag van het Kasteel. Alle deelnemende kastelen staan in de bijlage onder aan dit bericht, met link naar hun website en programma.

Enkele van de opengestelde kastelen en buitenplaatsen waren in het verleden eigendom van bewoners van het Janskerkhof. De rijkste bewoners van het Janskerkhof gebruikten hun huis aan het Janskerkhof in Utrecht als winterverblijf. In de zomermaanden verbleven zij op hun kasteel of buitenplaats, in de provincie Utrecht, of daarbuiten.

Kastelen en buitenplaatsen in Utrecht

In de provincie Utrecht wordt onder meer deelgenomen door Kasteel Amerongen in Amerongen, buitenplaats Oud Amelisweerd in Bunnik, Kasteel Sterkenburg in Driebergen-Rijsenburg en Slot Zuylen in Oud Zuylen, Utrecht.

Slot Zuylen

Slot Zuylen is eigendom geweest van Adam van Lockhorst. Hij trouwde in 1613 met Swana van Ledenberg, dochter van Gilles van Ledenberg en Sara van Rysenburch (Drift 17). Gilles van Ledenberg werd na zijn zelfmoord en postume veroordeling in het geheim begraven in de – niet meer bestaande – kapel van Slot Zuylen.

Kasteel Sterkenburg

Kasteel Sterkenburg was eigendom van de familie Van Aeswijn. Deze familie bezat ook Janskerkhof 12. Kasteel Sterkenburg werd geërfd door Florentina van Mathenesse (1663-1729), gehuwd met Johan baron van Hardenbroek, die eind zeventiende eeuw op Janskerkhof 12 woonden.

In 1725 verkocht Florentina van Mathenesse Kasteel Sterkenburg aan Catharina van Heusden, eigenaresse van het voorste huis op claustraal erf III. Catharina van Heusden kocht het kasteel voor haar zoon Jan Frederik Mamuchet van Houdringe (1692-1740). Hij bleef ongehuwd. Haar dochter Johanna Catharina Mamuchet van Houdringe (1690-1772), die in 1709 was gehuwd met Jan Jacob van Westrenen (1685-1769), erfde het kasteel van haar broer.

Kasteel Amerongen

Kasteel Amerongen was eigendom van de familie Van Reede. Een van de voormalige bewoners was Henriette van Nassau Zuylenstein, weduwe van Frederik Christiaan van Reede. Henriette van Nassau Zuylenstein heeft in drie huizen rond het Janskerkhof gewoond (claustraal erf III, Boothstraat 12, Lange Jansstraat 27bis oud). Henriette van Nassau Zuylenstein richtte Kasteel Amerongen in de achttiende eeuw opnieuw in, geheel naar de eisen van die tijd.

Oud-Amelisweerd

Paulus Wilhelmus Bosch van Drakestein, die op Voorstraat 85-87 en later Janskerkhof 17 woonde, was ook eigenaar van buitenplaats Oud-Amelisweerd in Bunnik. De buitenplaats Oud-Amelisweerd werd binnen de familie vererfd. Een van zijn kleinzoons ging zich Bosch van Oud-Amelisweerd noemen.

Kastelen buiten de provincie Utrecht

Ook onder de openstellingen buiten de provincie Utrecht bevinden zich kastelen en buitenplaatsen die eigendom waren van bewoners van het Janskerkhof.

Oud-Teylingen

Kasteel Oud-Teylingen in Warmond was eigendom van de familie Van Lockhorst, die ook eigenaar waren van Drift 5, op de hoek van het Janskerkhof met de Nobelstraat, net buiten de immuniteit.

Huis te Werve

Huis te Werve was eigendom van de Leidenaar Francois van Halewijn. Francois van Halewijn trouwde met een dochter van de Utrechtse dokter Gilles van der Gall. Francois van Halewijn was in de zeventiende eeuw enige tijd eigenaar van de percelen Janskerkhof 13 en Janskerkhof 13a.

Kasteel Doornenburg

Kasteel Doornenburg was lange tijd eigendom van de familie Van Amstel van Mynden. Na het overlijden van Bernardina van Heemskerck van Bekesteyn, weduwe van Jacob van Amstel van Mynden, in 1729, werd het kasteel geërfd door haar broer Johan Jacob van Heemskerck van Bekesteyn. Johan Jacob van Heemskerck van Bekesteyn was ook eigenaar van Janskerkhof 18. Lang heeft hij niet van Kasteel Doornenburg kunnen genieten; hij overleed in 1730.

Kasteel Heeze

Kasteel Heeze was eigendom van de Rynout Diderik baron van Tuyll van Serooskerken (1746-1784) en Carolina Ursula Philipota barones van Randwyck (1741-1823), die het middeleeuwse huis op claustraal erf V bewoonden.

Tot slot

Op deze website worden ook enkele kastelen genoemd die geen eigendom waren van bewoners van het Janskerkhof. Zo bevindt zich de kwartierstaat van Frederik Borre van Amerongen, eigenaar van een huis op claustraal erf III, in het archief van Kasteel Rosendael.

De zeventiende-eeuwse schouw van Boothstraat 13-15 werd in de negentiende eeuw overgebracht naar Kasteel Ammersoyen. Voor deze schouw hoeft u Kasteel Ammersoyen tijdens de Dag van het Kasteel echter niet te bezoeken; de schouw bevindt zich daar niet meer.

Bronnen

• Kastelen.nl.

Bijlage. Dag van het Kasteel 2016, deelnemende Kastelen

Gepubliceerd: 06-05-2016 door Caroline Pelser. Laatst geactualiseerd op 26-11-2023.