Drift 4 Utrecht

Drift 4 (beeldbank Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, objectnr. 45.229)
Drift 4 (collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

Drift 4 Utrecht (tot 1890: Drift wijk H no. 611a) werd gebouwd als koetshuis bij Drift 6 en kreeg in de negentiende eeuw een woonfunctie. Tegenwoordig is het huis weer verbonden met Drift 6. Hoewel Drift 4 geen voordeur en, volgens de stadskaart Utrecht, geen huisnummer meer heeft, wordt het adres Drift 4 in de praktijk af en toe nog gebruikt.

M. Dolfin e.a. beschrijven Drift 4 Utrecht als: “In de 17de eeuw als stal en dienstgebouw behorend bij Drift 6 opgetrokken huis, bestaande uit twee bouwlagen, kelders en een zadeldak, oorspronkelijk op L-vormige plattegrond. In de 19de en 20ste eeuw is het grondig verbouwd. Oorspronkelijk sloten op de brede brug ter rechterzijde grote koetsdeuren aan.”

Monumentenstatus

Drift 4 heeft geen monumentenstatus, althans niet onder dit adres. Het adres staat noch in het Rijksmonumentenregister, noch op de gemeentelijke monumentenlijst vermeld. Het huis staat ook niet op de lijst van beeldbepalende panden in Beschermd Stadsgezicht. Aangezien het huis tegenwoordig weer verbonden is met Drift 6 zal het onder diens monumentenstatus vallen, al wordt in de beschrijving van Drift 6 op de website van het Rijksmonumentenregister geen koetshuis vermeld.

Claustraal erf VI

Het perceel waarop Drift 4 is gebouwd behoorde in de middeleeuwen tot claustraal erf VI. Claustraal erf VI besloeg in de breedte de percelen van Janskerkhof 13 en Janskerkhof 13a en liep van het Janskerkhof tot aan de Voorstraat (Voorstraat 89). Het claustraal huis stond op het perceel Drift 6.

Pompeius a Montzima

Claustraal erf VI was in het begin van de zeventiende eeuw eigendom van Pompeius a Montzima, kanunnik en thesaurier van Oudmunster te Utrecht. Na diens overlijden, in 1637 (hij werd overluid op 20 februari 1637), werd claustraal erf VI door zijn erfgenamen in kleinere percelen verdeeld die apart werden verkocht.

Pierre Durfort d’Antièges

In 1639 transporteerden Philips van Oprode en Bucho van Schroyesteyn, erfgenamen van Pompeius a Montzima, het claustraal huis Drift 6 met hof aan Pierre de Dorfort [Durfort d’Antièges], luitenant-kolonel in het regiment van de graaf de Coligny.

Pierre Durfort hield zelf de (huidige) percelen Drift 4 en Drift 6 en verkocht de percelen Janskerkhof 13, Janskerkhof 13a en Drift 2 aan Francois van Halewijn.

Koetshuis

Drift 4 Utrecht
Drift 4 Utrecht, rond 1770 (collectie Het Utrechts Archief)

Drift 4 werd gebouwd als koetshuis bij Drift 6. Vermoedelijk werd Drift 4 toen al bewoond, door personeel van de bewoners van Drift 6.

In de negentiende eeuw kreeg Drift 4 een zelfstandige woonfunctie. Het huis kreeg een wijknummer, H no. 611a, maar pas rond 1840 werd dit wijknummer consequent gebruikt.

Wijknummer H no. 611a komt in de volkstellingen van 1813, 1824 en 1830 nog niet als apart nummer voor. In de volkstelling van 1813 is een lange lijst van personen ingeschreven op nr. 3 bis (Drift 6). Vermoedelijk bevat deze lijst ook de bewoners van Drift 4. In de volkstelling van 1824 staat bij het adres H no. 612 genoteerd : “Begin van de Drift en zijn op de selve negen woningen Zegge 9 -“.

Frederik Willem Selle

In de volkstellingen van 1824 en 1830 staat onder anderen Frederik Willem Selle ingeschreven op H no. 612, het voormalige adres van Drift 6 (p. 527). Frederik Willem Selle (1787-1871) was controleur van de posterijen te Utrecht. Selle komt vanaf 1827 in krantenberichten voor met het adres Drift, zonder nummer (zie bijv. Utrechts volksblad: sociaal-democratisch dagblad, 21-03-1827, Delpher).

In 1829 trouwde Selle met Marianne Petronella Ernestina Henriette List (1791-1839). Haar naam is, gelet op de kleur van de inkt, vermoedelijk later bijgeschreven in de registratie van de volkstelling van 1830. In 1830 werd hun dochter Fredrica Marianne geboren op Drift wijk H no. 611 (BS Utrecht 1830 G, aktenr. 1267). Zij overleed twee weken na haar geboorte (BS Utrecht 1830 O, aktenr. 1043). Het echtpaar kreeg nog twee zonen.

Marianne Petronella Ernestina Henriette List staat vermeld in de database van het RKD als amateur aquarellist. Zij overleed, op 48-jarige leeftijd, op 4 december 1839 wonende op Drift wijk H no. 611a (BS Utrecht 1839 O, aktenr. 1238).

Tijdens de volkstelling van 1840 komt het huis voor het eerst voor onder wijknummer H 611a. Frederik Willem Selle werd tijdens deze volkstelling geregistreerd met zijn twee zonen en drie dienstmeiden. In 1842 wordt ook in een krantenbericht als wijknummer Drift H 611 A vermeld (Oprechte Haarlemsche Courant, 27-12-1842, Delpher).

Postkantoor

In de Utrechtsche provinciale en stads-courant: algemeen advertentieblad van 28 mei 1845 (Delpher) plaatste F.W. Selle het bericht dat het postkantoor verhuisd was naar zijn woonhuis op Drift H 611, schuin tegenover waar het voorheen gevestigd was. Selle had het postkantoor overgenomen na het overlijden van directeur W. op ten Noort (Drift 21).

Het postkantoor verhuisde, vermoedelijk in verband met de pensionering van Selle, op 1 november 1852 naar Janskerkhof 22 (Utrechtsche provinciale en stads-courant: algemeen advertentieblad, 27-10-1852, Delpher).

Frederik Willem Selle overleed in 1871, op 83-jarige leeftijd, wonende op Drift H 611a (BS Utrecht 1871 O, aktenr. 250).

Weduwe Van Rappard-Engelke

Vanaf eind september 1871 werd het huis bewoond door Henriqueta Manuela Sophia Josefa Engelke, weduwe van Carel Casimir Alexander Ridder van Rappard, met drie kinderen en personeel (Bevolking 1866-1878 wijk H deel 2, blad 1153). Carel Casimir Alexander Ridder van Rappard, die met zijn tweede echtgenote Alida Johanna Sara Munnicks van Cleeff (1832-1866) op Drift 9 had gewoond, was in mei van dat jaar in Hannover overleden (BS Utrecht 1871 O, aktenr. 2521). Het echtpaar was in 1868 in Hannover getrouwd (BS Utrecht H 1868, aktenr. 454).

Via een advertentie in het nieuws van den dag: kleine courant van 19 januari 1884 (Delpher) werd gezocht naar een flinke dienstmeid, voor een deftige familie op Drift H 611. Uit het bevolkingsregister 1880-1890 (Wijk H, bladnr. 1078) kan worden afgeleid dat de weduwe Van Rappard-Engelke en haar stiefdochter Antonia Elizabeth toen nog op Drift 4 woonden. Zij verhuisden in april 1885 naar Zwitserland.

Maria Catharina Elisabeth Mitschke

In juni 1885 kwam Maria Catharina Elisabeth Mitschke (1832-1906), weduwe van drukker Pieter Wilhelmus van de Weijer (1816-1880), met haar kinderen op dit adres wonen.

Bij de omnummering van 1890 werd het adres Drift H 611 A gewijzigd in Drift 4 Utrecht.

Maria Catharina Elisabetta Mitschke overleed op 7 januari 1906, wonende aan de Drift (BS Utrecht 1906 O, aktenr. 54).

Cuisinier George Louis Bleij

In april 1906 diende cuisinier George Louis Bleij een bouwplan bij de gemeente in voor het gedeeltelijk vernieuwen van het gebouw van Drift 4 Utrecht en het aanbouwen van een toilet (zie bouwdossier 4270-101-116, HUA).

George Louis Bleij was in 1886 getrouwd met Wilhelmina Maria Gerharda Bastiaanse (1863-1948). In juni 1906 werden zij in het bevolkingsregister op Drift 4 ingeschreven, met vijf kinderen. Het zesde kind was leerling-machinist. Hij werd in oktober 1907 ingeschreven.

Drift 4 Utrecht
Studenten voor Drift 4 (collectie Het Utrechts Archief)

Cuisinier George Louis Bleij had veel klandizie van hoogleraren en studenten van de universiteit (zie bijv. advertentie van het collegium Themis van de Universiteit Utrecht in Algemeen Handelsblad, 15-06-1906, p. 4, Delpher).

Ter gelegenheid van de lustrumfeesten bij het 55e lustrum (275-jarig bestaan) van de Universiteit Utrecht werd het huis versierd (HUA, catalogusnrs. 98511 en 98512).

De foto van verklede studenten is een afdruk uit een tijdschrift van 1913. De foto werd genomen op 5 december 1912, voor de deur van cuisinier George Bleij.

In 1916 werd bij Bleij op de Drift een Lustrumdiner gehouden ter gelegenheid van de Lustrumfeesten der Utrechtsche Hoogeschool (Algemeen Handelsblad, 17-06-1916, Delpher).

Provinciaal Kantoor voor Veevoeder

In 1918 adverteerde het Provinciaal Kantoor voor Veevoeder met het adres Drift 4 Utrecht (Het Centrum, 14-09-1918, Delpher).

In 1920 woonde A.J. (Age Johan) Looxma van Welderen baron Rengers (1875-1947) op Drift 4 (Het Centrum, 05-02-1920, Delpher).

USC

In 1937 zat het bureau van het USC op Drift 4 (De Telegraaf, 25-09-1937, Delpher).

Belastingkantoor

In 1939 had de hoofdinspecteur der directe Belastingen zijn kantoor op Drift 4 Utrecht (Utrechts volksblad: sociaal-democratisch dagblad, 25-05-1939, Delpher). Het pand was toen vermoedelijk al samengevoegd met Drift 6.

Universiteit voor Humanistiek

Begin 2009 verkocht de Universiteit voor Humanistiek Drift 4-6 Utrecht aan de Universiteit Utrecht, in ruil voor Kromme Nieuwegracht 29.

Huidige bestemming Drift 4 Utrecht: Universiteit Utrecht

Drift 4 is verbonden met Drift 6. Het pand Drift 4 heeft geen voordeur meer; het huisnummer is vervallen. De panden zijn eigendom van de Universiteit Utrecht.


Vorige huis: Drift 31 Utrecht.
Volgende huis: Drift 6 Utrecht.


Gepubliceerd: 11-06-2015 door Caroline Pelser. Laatst geactualiseerd op 17-09-2024.

Scroll naar boven