De zuidzijde van het Janskerkhof in Utrecht wordt in het midden onderbroken door de Korte Jansstraat. Deze straat loopt in zuid-noordrichting, van de Domstraat tot aan het Janskerkhof.
Vanuit het Janskerkhof gezien eindigt de straat ter hoogte van de zijstraten Achter Sint Pieter en Oudkerkhof. Op deze website komt echter slechts het gedeelte tot aan de Jansdam en de Minrebroederstraat aan bod, aangezien dit gedeelte in de middeleeuwen bij het Janskerkhof hoorde. De straat heeft op dit stuk alleen huizen aan de oostzijde.
Korte geschiedenis
Claustrale erven
De percelen aan de oostkant van de Korte Jansstraat Utrecht (Janskerkhof 10, Janskerkhof 11 en Janskerkhof 12) waren in de middeleeuwen claustrale erven.
De panden op nummer 17-25 staan op het voormalige claustraal erf XVI, waartoe ook Janskerkhof 10 behoorde.
Aan het terrein aan de westkant stond het Minderbroedersklooster en de Sint Janskapel. In 1544 werd de kapel in gebruik genomen door het Utrechtse broederschap van Jeruzalemvaarders; de kapel werd vanaf toen Jeruzalemkapel of Palmitentempel genoemd.
Poort en Jeruzalemkapel afgebroken
De immuniteit was hier afgesloten met een poort. In 1581 zijn de poort en de Jeruzalemkapel afgebroken. De percelen op de westhoek van het Janskerkhof en de Minrebroederstraat werden vervolgens met huizen bebouwd (zie Minrebroederstraat 26, 28, 30, 32 en Janskerkhof 7).
In 1600 richtte het kapittel van Sint Jan verzoekschriften aan het stadsbestuur om na het wegnemen van de roosters draaibomen te mogen stellen voor de toegangen naar het kerkhof.
Uit de tekening van het Janskerkhof door de landmeter Jan Rutgers van den Berch, uit 1604, valt op te maken dat het verzoek werd ingewilligd en de draaiboom is geplaatst.
De draaiboom bij de Korte Jansstraat wordt echter, anders dan de draaiboom bij de Lange Jansstraat (zie Janskerkhof 25), nergens in het register van transporten en plechten als belending genoemd. In 1611 werden de draaibomen afgeschaft (N. van der Monde, Geschied- en oudheidkundige beschrijving van de pleinen, etc. dl. 1, p. 165).
Kleinere percelen
In de zeventiende eeuw is claustraal erf XVI, aan de oostkant van de straat, in kleinere percelen verdeeld. Daardoor ontstonden nieuwe percelen, aan het Janskerkhof (Janskerkhof 8 en Janskerkhof 9 oud) en in de Korte Jansstraat.
Verbreding straat
In 1904 zijn delen van de percelen Janskerkhof 8 (oud) en Janskerkhof 9 (oud) en enkele percelen aan de oostzijde van de Korte Jansstraat aan de gemeente Utrecht verkocht ter verbreding van de straat. De eigenaren van de huizen werden daarvoor gecompenseerd.
Op het overgebleven deel van de percelen werden nieuwe panden gebouwd, in de toen populaire Jugendstil.
Op de foto boven aan deze pagina, uit 1909, is de straat al verbreed. Op de achtergrond is de Domsteeg richting de Domkerk te zien. In 1916 werd de straatnaam Domsteeg gewijzigd in Domstraat.
In 1920 werd de bocht aangepast om tramlijnen te kunnen aansluiten.
Overzicht huizen Korte Jansstraat Utrecht
De oostzijde van de straat, ter hoogte van het Janskerkhof, is begin twintigste eeuw opnieuw bebouwd.
Tot 1905 stonden hier de huizen:
De huidige adressen zijn:
Klik op een van de bovenstaande adressen om door te lezen over de geschiedenis van dit deel van de Korte Jansstraat Utrecht.
Gepubliceerd: 03-01-2016 door Caroline Pelser. Laatst geactualiseerd op 07-10-2019.