Lange Jansstraat 12-14 Utrecht beslaat drie percelen. In 1903 werd een nieuw winkelhuis gebouwd op de percelen Jansveld 1 en 3. Dit pand kreeg een adres aan de Lange Jansstraat. Later is daar het buurpand aan de Lange Jansstraat bij getrokken. In 2017 is het pand gerestaureerd. Op de begane grond van Lange Jansstraat 12 is een meubelwinkel, Fest Amsterdam, gevestigd.
Volgens de stadskaart Utrecht heeft het pand het adres Lange Jansstraat 12 Utrecht. In praktijk wordt ook wel het adres Lange Jansstraat 12-14 gebruikt.
W.F. Emmelot
Lange Jansstraat 12 werd in 1903 gebouwd, in opdracht van fietsenhandelaar W.F. Emmelot.
In 1903 diende W.F. Emmelot bij de gemeente Utrecht een bouwplan in voor het slopen en stellen van een winkelhuis met werkplaats en bovenwoning, op de hoek van Lange Jansstraat met het Jansveld (HUA, bouwdossier 4270-86-223). Het bouwplan betrof de percelen Jansveld 1 en Jansveld 3.
Willem Frederik Emmelot (1867-1942) was in 1888 getrouwd met Anna de Blieck (-1915), weduwe van Pieter Hendrik Beversluis. Willem Frederik Emmelot had sinds 1898 een rijwielmagazijn op Lange Jansstraat 16 (toen nog nr. 12; Utrechts Nieuwsblad, 21-04-1902, p. 15). Daarvoor had hij op Jansdam 10, resp. Jansdam 4 gezeten.
In november 1903 opende W.F. Emmelot zijn nieuwe magazijn van rijwielen en elektrische apparaten op het adres Lange Jansstraat 10, hoek Jansveld (Utrechts Nieuwsblad, 26-11-1903, p. 4). Het pand stond op de helft van het huidige perceel. Op de bouwtekening is te zien dat het pand aan de kant van de Lange Jansstraat heel smal was. De brede kant van het pand lag aan het Jansveld.
Het huis van buurman Gijsbertus Hendrikus Johannes van Everdingen kreeg als nieuwe adres Lange Jansstraat 10a. Een klein stukje van diens huis is te zien op de foto uit 1968. Tegenwoordig maakt ook zijn huis deel uit van Lange Jansstraat 12.
In het bevolkingsregister 1900-1912 heeft het nieuwe pand de adressen Lange Jansstraat 10 en 10bis (bladen 1632 en 1633). Lange Jansstraat 10 werd bewoond door W.F. Emmelot.
Het adres Lange Jansstraat 10 werd enkele jaren later gewijzigd in Lange Jansstraat 12. Toen het bedrijf van Emmelot in 1926 werd opgeheven had het pand al het adres Lange Jansstraat 12 Utrecht (Het Centrum, 24-09-1926, Delpher).
Parfumerie Tip Top
In 1928 was op Lange Jansstraat 12 een filiaal van Parfumerie Tip Top gevestigd (Het Centrum, 31-12-1928, Delpher).
Theo Berendsen Herenmode
In de jaren zestig was Theo Berendsen Herenmode op Lange Jansstraat 12 Utrecht gevestigd.
Op de foto van de winkel van Theo Berendsen uit 1968 is te zien dat het pand zijn torentje kwijt was.
Naast het pand van Berendsen is nog een klein stukje te zien van Lange Jansstraat 14, dat enkele jaren later met Lange Jansstraat 12 zou worden samengevoegd.
De straat lag open ten tijde van het maken van de foto; de gemeente Utrecht was bezig met de verbreding van de Lange Jansstraat.
Samenvoeging met Lange Jansstraat 14
Kort na het maken van de foto werd het pand verbouwd. Lange Jansstraat 12 werd samengevoegd met Lange Jansstraat 14. Voor de geschiedenis van Lange Jansstraat 14, zie hieronder.
Het samengevoegde pand kreeg een gevelbedekking van Cortenstaal (voor een foto uit de periode 1968/9, zie HUA, cat.nr. 804293).
Cortenstaal is een metaallegering, bestaande uit ijzer waaraan koper, fosfor, silicium, nikkel en chroom zijn toegevoegd. Cortenstaal heeft een bruine roestkleur.
Verbouwing
In 1994 was de stalen gevel in zodanig slechte staat dat een vergunning werd aangevraagd voor het aanbrengen van een nieuwe afdekking, met een vlakke gecoate gevelplaat in de kleur wit. De commissie van Welstand en Monumenten Utrecht kon zich met deze plannen niet verenigen. Het gekozen materiaal en de kleur pasten volgens de commissie niet in deze historische omgeving.
Ook de nieuwe versie van het bouwplan kon niet op instemming van de welstandscommissie rekenen. Uiteindelijk koos de eigenaar voor een nieuwe gevelbedekking die gelijk was aan de bestaande.
Nieuwe gevelbedekking en kap
In december 2015 werd een omgevingsvergunning verleend voor het vergroten van het gebouw door het bouwen van een kapverdieping met dakterras ten behoeve van een winkel en zes woningen (HZ_WABO-15-30433). De gevelbedekking werd verwijderd en vervangen door een traditionele gevel in de kleur olijfgroen.
In oktober 2017 werd een omgevingsvergunning verleend voor het bouwen van een kelder, het gedeeltelijk vervangen van de begane grond vloer en het maken van een sparing (HZ_WABO-17-27449).
Logiesgebouw
Nog voordat het pand in nieuwe gedaante in gebruik kon worden genomen, werd op 29 december 2017 een bestemmingswijziging aangevraagd. De verzochte omgevingsvergunning houdt in het transformeren van zes woningen naar een logiesgebouw ten behoeve van short-stay (HZ_WABO-17-41370).
Huidige bestemming Lange Jansstraat 12-14 Utrecht: Fést Amsterdam
Op de begane grond bevindt zich een filiaal van Fést Amsterdam, een meubelwinkel.
Geschiedenis Lange Jansstraat 14
Het rechter gedeelte van het huidige pand Lange Jansstraat 12 had in de negentiende eeuw het wijkadres Lange Jansstraat wijk G no. 197/198. Dit wijkadres werd bij de omnummering van 1890 gewijzigd in Lange Jansstraat 10. Na de bouw van het nieuwe hoekpand, in 1903, werd het adres Lange Jansstraat 10a. Ten tijde van de samenvoeging van beide panden had het huis het adres Lange Jansstraat 14.
Zie voor de geschiedenis van het linker gedeelte van Lange Jansstraat 12 Utrecht bij Jansveld 1 en Jansveld 3.
Herman Adriaensz
In 1572 vestigde Herman Adriaensz een plecht op een huijsinge en hoffstede Achter ‘t Vleeshuis, samen met een huis in de Lange Jansstraat en drie cameren buiten de Catharijnenpoort.
Christiaen Jansz
Op 21 april 1586 werd het huis aan de noordzijde van de Lange Jansstraat samen met het huis aan het Jansveld uit de boedel van Herman Adriaensz getransporteerd aan Claes Hermansz en Gijsbertgen Adriaen Willems dr. Zij transporteerden de huizen op dezelfde dag aan een groep personen, onder wie vier kinderen Hermanss. Deze personen transporteerden de huizen vervolgens aan Christiaen Jansz, die ook tot deze groep behoorde.
Jan Janss van Zutphen
In 1628 transporteerde Harmen Christiaenss een huis, hofstede en plaats aan zijn zwager Jan van Sutphen. Het huis werd bewoond door Elisabeth Christiaens (-1645), weduwe van Cornelis Adriaenss Snoeck. Cornelis Adriaen Jacobs Snoecks en Elisabeth Cristiaen Janssdr waren in 1613 getrouwd.
Jan Janssoon van Zutphen was in 1608 getrouwd met Marigen Christiaens. Marigen Christiaens woonde volgens de inschrijving in het trouwboek in de St. Jansstraat.
In 1630 verleende Harman Christiaens een garantie aan zijn zwager Jan Janss van Sutphen voor namaningen van de erfgenamen van David van Suylen van Natuis, in leven maarschalk, met betrekking tot een kapitaal van f 150-0-0, gevestigd op het door hem gekochte huis aan de noordzijde St. Jansstraat en aan Harman Christiaenss afgelost.
In 1634 vestigde Jan Jansz van Zutphen een plecht op het huis ten behoeve van Peter van Santen. Jan van Sutphen was ook eigenaar van Jansveld 1, waarop hij ook een plecht vestigde.
Cornelis van Royen en Cecilia Cornelis Snoeck
In 1644 transporteerde Meijgchen Christiaens, weduwe van Jan Janss van Sutphen, het huis aan Cornelis van Royen en Cecilia Cornelisdochter. Cornelis van Royen en Cecilia Snoecken waren in 1637 getrouwd.
Cornelis van Royen overleed in 1647, wonende in de St. Jansstraat, nalatende zijn vrouw met onmondige kinderen.
In 1650 vestigde Cecilia Cornelis, weduwe van Cornelis van Royen, een plecht op het huis ten behoeve van Johan van den Berch.
In 1667 vestigde Cecilia Cornelis een plecht op het huis ten behoeve van Cornelis Hendricksz van Vronesteyn.
Cecilia Cornelis Snoeck overleed voor mei 1684 (afstand, 1684).
(…)
Hermannus van Cuylenburgh
In 1695 werd de boedel van Johan van Heymenbergh (-1694) en Arnolda van Snellenbergh (-1689), in leven echtelieden, gescheiden. De huizen Lange Jansstraat 14 en Jansveld 1 gingen naar zijn neef Hermannus van Cuylenborgh.
In 1706 vond superscriptie op het besloten testament van Hermannus van Cuylenburgh plaats. Hij woonde volgens de akte in de Lange Jansstraat.
Hermannus van Cuijlenborgh overleed in mei 1710, wonende in de Lange Jansstraat, nalatende mondige erfgenamen. Op 10 mei 1710 werd het testament van Hermannus van Cuylenburgh, overleden aan de noordzijde van de Lange Jansstraat op de hoek van Achter het Vleeshuis, geopend.
Gualterus van Nellesteyn
Hermannus van Cuijlenborgh had het huis in zijn testament bestemd voor Gualterus van Nellesteyn. Gualterus van Nellesteyn was in 1663 getrouwd met Anthonia van Zijl (ovl. 1711).
Gualterus van Nellesteyn overleed in september 1710, wonende op het Oudkerkhof.
Van Vollenhoven
In oktober 1710 transporteerde Anthonia van Zijl, weduwe van Gualterus van Nellesteyn, twee huizen annex aan Karel (-1742), Margretha (-1725 of –1736), Odilia en Marie (1676-) van Vollenhoven.
Odilia van Vollenhoven, bejaarde dochter, overleed op 27 april 1747, Achter het Nieuwe Vleeshuis, nalatende meerderjarige vrienden. Zij werd begraven in de Buurkerk.
Oud Katholieke Armen
Odilia van Vollenhoven liet het huis na aan de Oude roomse catholyke armen (kwitantie).
Jacobus Bemme
In 1749 werd het huis verhuurd aan Jacobus Bemme. Jacobus Bemme (-1765) was in 1740, onder huwelijkse voorwaarden, getrouwd met Gesina Blom (-1776). Het echtpaar woonde bij de doop van hun eerste kind, in 1741, al in de Lange Jansstraat.
Cornelis van Resant
In 1762 werd het huis door de Oude Rooms-Katholieke Aalmoezenierskamer verkocht aan Cornelis Resant. De belending oostwaarts was huysinge ‘t Casteel van Oranje van de erven juffrouw Dragter (Lange Jansstraat 16). Van Resant kocht ook Het Bonte Lam, op Jansveld 7.
Cornelis van Resant (-1801) was getrouwd met Maria de Waal (-1809).
In 1763 werd een akkoord gesloten over uitstel van de betalingstermijn.
Cornelis van Resant kreeg het huis op 7 november 1765 getransporteerd. Cornelis van Resant en Maria de Waal vestigden een plecht van f 1500,- op het huis met stallinge ten behoeve van de oude RK armenkamer op de Mariaplaats. Ook vestigden zij een plecht van f 500,- op het huis met stallinge, ten behoeve van Willem Mulder, collecteur van de Provinciale Utrechtsche Loterij. Jan de Waal en Dirk de Waal stonden borg.
Verkocht aan schuldeisers
Cornelis van Resant verkocht het huis, samen met Het Bonte Lam, wegens schulden, op 3 juni 1766 aan zijn schuldeisers. Hij had hiertoe procuratie gegeven.
Johannes van Odijk
In 1770 werd het huis door de schuldeisers verkocht en getransporteerd aan meester schilder Johannes van Odijk. Van Odijk werd ook eigenaar van Het Bonte Lam op Jansveld 7.
Johannes van Odijk was in 1765 getrouwd met Anna Geertruijda Straatman.
Anna Geertruijd Straatman, huisvrouw van Joannes van Odijk, overleed op 2 juni 1803, Agter het Vleeshuis, nalatende haar man. Zij werd begraven in de Geertekerk.
Johannes van Odijk hertrouwde op 18 december 1803 met Anna Geertruida Rossterk.
Joannes van Odijk overleed op 10 augustus 1806, wonende Achter het Vleeshuis, nalatende zijn vrouw en geen kinderen. Hij werd begraven in de Geertekerk.
Anna Geertruida Rossterk
Anna Geertruida Rossterk, weduwe van Johannes van Odijk, erfde het huis, dat tot twee woningen was verbouwd. Zij overleed op 9 april 1820, wonende op Voorstraat H 557? (Memorie van successie).
Tijdens de volkstelling van 1824 was het pand onbewoond.
Ernst Liera
In de OAT 1832 staat schilder Ernst Liera als eigenaar van perceel A 613 (huis en erf). Ernst Liera (-1849) was in 1804, onder huwelijkse voorwaarden, getrouwd met Arnolda Eitinger (1781-1820). Zij was een dochter van Johannes Eijtinger en Helena Correljee (zie Jansveld 25).
Arnolda Eijtinger, huisvrouw van Ernst Liera, overleed op 23 maart 1820, ten huize van winkelier Jacob Schouten, aan de Jacobibrug, ‘s avonds om zeven uur (BS Utrecht 1820 O, aktenr. 228).
In 1821 hertrouwde Ernst Liera met haar zuster, de 42-jarige Sara Eijtinger (BS Utrecht 1821 H, aktenr. 242). Sara Eijtinger overleed in 1822 (BS Utrecht 1822 O, aktenr. 401).
Tijdens de volkstelling van 1824 (Volkstelling 1820 wijk G-K, blad 46-47) woonde Ernst Liera, verwer en glazemaker, met zijn vijf kinderen en twee studenten op Achter ’t Vleeshuis G 202 (Jansveld 7). Zijn werkplaats was op Lange Jansstraat 12 (beneden).
Rechterlijke uitwinning
In 1826 werden beide huizen, Lange Jansstraat 12 en Jansveld 7, bij rechterlijke uitwinning verkocht (Utrechts volksblad: sociaal-democratisch dagblad, 20-11-1826, Delpher).
IN NAAM DES KONINGS
Verkooping ter Rolle van Geregtelijke Uitwinningen, van de Regtbank van Eersten Aanleg, zittende te Utrecht, van een HUIS , ERVE en GROND, staande en gelegen binnen Utrecht, aan de oostzijde van de straat, genaamd achter het Vleeschhuis, Wijk G. No. 202, alwaar het Bonte Lam, in de gevel staat, hebbende zes ramen en eene deur of ingang in de voorgevel, belend aan de eene zijde de Hoog Wel Gebore Vrouwe Baronesse van Golstein, en aan de andere zijde de Erven van den heer J. Teelen, bewoond wordende door den eigenaar Ernst Liera. – Voorts een HUIS en ERVE, achter aan het bovengemelde Perceel uitkomende en daarmede vereenigd, hebbende deszelfs ingang aan de Noordzijde van de Lange St. Jansstraat, met zes ramen en twee deuren in de voorgevel; beneden ingerigt tot een Werkplaats van gemelden Ernst Liera, en boven tot een Woonhuis; wordende het Bovenhuis bewoond door Mevrouw de Weduwe Engelbert, zijnde dit Huis gemerkt La. G. No. 197 en 198, belend aan de eene zijde Willem Maas, en aan de andere zijde Dirk van Dillen.
Het beslag is gedaan tegen gemelden Ernst Liera, Schilder, wonende in het eerstgemelde Perceel; ten verzoeke van Vrouwe Anna Elisabeth Geertruid Roelofs, Weduwe van den Heer Dirk Anton Pronckert, in leven Koopman te Utrecht, wonende de Rekwirante aldaar buiten de Tolsteeg poort, hebbende tot Procureur FREDERICUS CATHARINUS BLEKMAN, wonende aan de Kromme Nieuwe Gracht, Wijk G. No. 344.
Het daarvan opgemaakt Proces – Verbaal op den elfden November achttien honderd zes en twintig , door den Deurwaarder ANTHONIJ GRIJFF, waarvan kopijen zijn ter hand gesteld aan de Heeren Mr. J. VAN DOELEN Burgemeester der stad Utrecht en E.J. VAN EEDEN, Commis Griffier bij het Vredegeregt, van het tweede kanton derzelve stad is behoorlijk geregistreerd, overgeschreven aan het Bureau der Hijpotbeken te Utrecht, den Vijftienden November 1800 zes en twintig, en ter Griffie van voormelde Regtbank, den volgenden dag.
De eerste afkondiging der Memorie van lasten zal plaats hebben ter Rolle voornoemd, Woensdag den twintigsten December achttienhonderd zes en twintig, des morgens ten tien ure precies.
Utrecht den achttienden November achttienhonderd zes en twintig.
F.C. Blekman, Procureur
Vermoedelijk kon Liera verkoop voorkomen, want in 1828 vond weer rechterlijke uitwinning plaats (Utrechts volksblad: sociaal-democratisch dagblad, 04-02-1828, Delpher). Ook nu weer kon verkoop vermoedelijk worden voorkomen.
Anna van Ossenberg, weduwe Engelbert
Volgens de advertentie inzake de rechterlijke uitwinning werd de bovenwoning verhuurd aan de weduwe Engelbert. Tijdens de volkstelling van 1830 woonde Anna van Ossenberg (Ossenberch; –1851), weduwe van Thomas Adriaan Engelbert van Bevervoorden, hier met haar dochters Maria Anna Louise (1793-) en Marie Francoise Magdelaine, weduwe van Jan Adriaan Westplate. Ook hun dienstmeid Maria de Jong woonde hier.
Later zijn de namen bijgeschreven van dienstmeid Johanna Voogd, zadelmaker Josephus Arnoldus Schuller, diens echtgenote Maria Cornelia Jacoba Melin en zadelmakersknecht P.A. Tellekam.
Josephus Arnoldus Schuller
In 1835 werd het buurhuis Lange Jansstraat 16 bij gerechtelijke uitwinning verkocht (Utrechtsche Courant, 09-03-1835, Delpher). In de advertentie wordt zadelmaker Schuler als belendende eigenaar genoemd.
Ten tijde van de volkstelling van 1840 werd het huis bewoond door zadelmaker Josephus Arnoldus Schuller (-1851), diens echtgenote Maria Cornelia Jacoba Melin (-1854), hun vier kinderen, en twee dienstmaagden (blad 196). Het gezin verhuisde voor 1843 naar Leiden.
Verkocht
Het pand werd in januari 1841 publiekelijk verkocht, samen met Achter ’t Vleeshuis G 202 (Utrechtsche provinciale en stads-courant: algemeen advertentieblad, 01-01-1841, Delpher). G 202 was het toenmalige adres van Jansveld 7.
No. 1. Een in korte jaren nieuw vertimmerde HUIZINGE, ERVE en GROND, met afzonderlijken opgang tot het Bovenhuis, binnen Utrecht aan de noordzijde van de lange Jansstraat, Wijk G. No. 197-198, voorzien van eenen ruimen Winkel en Koetshuis, Werkplaats, Kelder, boven twee Vóór- en eene Achterkamer, ruime Droogzolder met afgeschoten Meidenkamer.
No. 2. Eene wel onderhoudene en goed betimmerde HUIZINGE, ERVE en GROND, binnen Utrecht aan de oostzijde van de straat, genaamd ACHTER HET VLEESCHHUIS , Wijk G. No. 202 , bestaande in eene ruime Werkplaats met Kamer , boven twee Kamers , Keuken met vele gemakkeu , Voor- en Achter-Zolders en Vliering. Welke twee percelen thans vereenigd tot de Zadelmakersaffaire ingerigt en ook tot vele andere einden bijzonder geschikt, eerst afzonderlijk en daarna in mrssa worden geveild.
De huizen werden tezamen verkocht voor f 7200,- (Van der Monde, Utrecht voorheen en thans, 1841, p. 12).
Mattheus Cornelis Johannes van Everdingen
Bij de start van het bevolkingsregister (Bevolking 1850-1859; deel 7524, wijk G, blad 283) werd Lange Jansstraat 14 bewoond door Mattheus Cornelis Johannes van Everdingen (1798-1877) met zijn gezin. Matthijs van Everdingen was heelmeester. Hij was in 1826 in Rotterdam getrouwd met Catharina Wilhelmina van Gastel (1794-1882).
Mattheus Cornelis Johannes van Everdingen overleed op 20 juli 1877 op Lange Jansstraat G 197/198 (BS Utrecht 1877 O, aktenr. 1099).
Zijn weduwe Catharina Wilhelmina van Gastel bleef hier wonen. Bij haar overlijden woonde zij hier samen met haar zoon Gijsbertus Hendrikus Johannes van Everdingen (bevolkingsregister 1880-1889; deel 7554, wijk G, blad 333).
Gijsbertus Hendrikus Johannes van Everdingen
Gijsbertus Hendrikus Johannes van Everdingen (1835-1912) bleef na het overlijden van zijn moeder op dit adres wonen. Hij was horlogemaker van beroep.
Bij de omnummering van 1890 werd het adres Lange Jansstraat G 197/198 gewijzigd in Lange Jansstraat 10 Utrecht.
Na de bouw van het nieuwe hoekpand kreeg het woonhuis van Gijsbertus Hendrikus Johannes van Everdingen het adres Lange Jansstraat 10a (bevolkingsregister 1900-1912, blad 1603). Daar is hij op 1 januari 1912 overleden (BS Utrecht 1912 O, aktenr. 1).
Lange Jansstraat 14
Enige jaren later kreeg het huis het adres Lange Jansstraat 14.
Samengevoegd met hoekpand
Lange Jansstraat 14 is eind jaren zestig van de twintigste eeuw samen gevoegd met het hoekpand Lange Jansstraat 12.
Gepubliceerd: 03-12-2017 door Caroline Pelser. Laatst geactualiseerd op 18-09-2024.